Mij la Nuppástibmenammadus?
Nuppástibmenammadus la neutrála ja bieledis orgádna mij giehtadallá ássjijt ma sidjij gujddiduvvi dáj vidjurij: nuppástibme, nálsodibme, seksuála nálsodibme ja haddudibme. Nammadus galggá liehket vejulasjvuohtan farra gå duobbmoståvlåjda ássjev buktet. Nammadusá barggamvuohke l vehi dagu duobbmoståvlåjn, valla álkkep hámen.
Majt merkaj jus nammadussaj gujddi?
Ij la loahpe nuppástit jalik nálsodit. Navti Dássádus- ja nuppástimlágan tjuodtju. Sámenálsodibme máhttá liehket nierbadibme, ja máhttá nuppástime bále dáhpáduvvat.
Jus la sámenálsodimev gierddam de besa ássjev Nuppástibmenammadussaj gujddit. Nammadus de mierret jus sámenálsodibme mav la gierddam la loabedis.
Ja mij la sieradus Nuppástibmenammadussaj gujddit ja politijjajda diededit?
Nuppástibmenammadus máhttá mierredit jus sámenálsodibme mav gierddam la, la Dássádus- ja nuppástimlágav mæddám. Jus politijjajda diededa de oattjo vásstádusáv jus sámenálsodibme l stráffalágav mæddám.
Dán bielen máhtá låhkåt nálsodime buorgodime vuosstij (Nuppástibmenammadussaj gujddiduvvá) ja vassjesága buorgodime birra (politijjajda diededuvvá). Jus duv mielas la gássjel diehtet galga gus nammadussaj gujddit jali politijjajda diededit, de máhtá Dássádus- ja nuppástimoahttses nåvkå viehkev oadtjot. Guládalá sijájn dáppe.
Sieradus la duola dagu makkir konsekvensa mærrádusán li. Muhtem ássje Nuppástibmenammadusán ij goassak mierkki sån guhti nálsodij stráffuduváj dagu lij máhttet jus lij politijjajda diededit. (Lågå ienebut Nammadusá gujddima mærrádusá birra dáppe: «Manen gujddit?».)
I besa sámenálsodimev Nuppástibmenammadussaj gujddit sæmmi båttå gå ássjev politijjajda diededa. Valla jus nammadus duv ássjev ierit biedjá jali hilggu, de besa politijjajda diededit maŋŋela. Jali nuppe guovlluj.
Manen gujddit?
Nuppástibmenammadus de mierret jus sámenálsodibme mav la gierddam la loabedis.
Sámenálsodimev Nuppástibmenammadussaj diededit merkaj gássjelisvuodav duodaj válldá, ja dat la ájnas dav gádodittjat.
Muhtem ássjijn máhttá Nuppástibmenammadus mierredit oppreisning, dat merkaj nágin ruhta mij galggá kompensasjåvnnån nav gåhtjoduvvam «tort og svie» åvdås. Dalloj galggá ássje nágin bargguj guosskat.
Nammadus máhttá aj buohttidusáv mierredit jus nálsodime diehti la rudájt massám. Nuppástibmenjuolgadusáj mieddema mærrádus máhttá ietján merkahit nammadus gájbbet nuppástibme jali nálsodibme mij joarkká ganugahteduvvá, duolliduvvá jali ietján tjoavdeduvvá, aj dan diehti gå sihtá gáhttit ij nuppádis dáhpáduvá. Lågå ienebut dan birra dáppe..
Manen gujddit?
Nuppástibmenammadussaj máhtá gujddit sijá elektronihkalasj gujddimskåve baktu..
Ássje nåvkå giehtadaláduvvá Nuppástibmenammadusán, ja i ga dárbaha advokáhtav bargadahttet. Nammadusá ássjegiehtadalle bærrájgæhttjá ássje åvddån ja gatját jus la mige man birra imájdallá. Navti oattjo viehkev åvdedittjat dajt diedojt ma li ájnnasa nammadusá mærrádussaj. Dát val merkaj galga gárvedit «dætto vuolen liehket» ja vásstedit ássjegiehtadalle gatjálvisájda. Besa advokáhtas viehkev ánodit, valla dajt gålojt gal hæhttu iehtja mákset.
Mij dáhpáduvvá gå la gujddim?
Oajvvenjuolgadus la dån ja sån gev la gujddim besa divna dokumentajt ássjen gæhttjat. Navti goappátja agev diehtebihtte mij ássjen dáhpáduvvá ja majt nammadus dættot gå mierredi. Duodden la duodden goappátjijn rievtesvuohta tjuottjodusájt javllat ja vásstedit dasi majt dåjt nubbe tjuottjot. Dat merkaj nammadus sáddi juohkka diŋgav majt dujsta oadtju, sunji gev la gujddim, ja sáddi juohkka diŋgav mav sujsta oadtju, dunji. Duodden goappátja oadtju kopijjav divna girjijs ma dån nubbáj sáddiduvvi.
Divna dokumentasjåvnnå mij duv mielas galggá oassen Nuppástibmenammadusá mærrádusá vuodon, galga tjálalattjat sáddit. Lågå ienebut ássjegiehtadallama birra dáppe.
Ássje ma Nuppástibmenammadussaj gujddiduvvi mierreduvvi nammadusá tjåhkanimen, mav jurissta jådet. Jurissta le, jali la åvddåla læhkám duobmár.
Jus nammadus mierret njuolgadusá li mæddum, de dahki mærrádusáv. Sæmmi båttå mierret nammadus duv gájbbádusájt oppreisning jali buohttidusá hárráj. Ihkap nammadus aj gájbbet nuppástibme jali nálsodibme mij joarkká ganugahteduvvá, duolliduvvá jali ietján tjoavdeduvvá.
Dábálattjat oattjo båhtusav diehtet birrusij mánov maŋŋela gå nammadus la gujddimusáv tjåhkanimen giehtadallam. Maŋŋela almoduvvá (namádis) versjåvnån Nuppástibmenammadusá næhttabielen ja dáppe: www.lovdata.no. Almulasj versjåvnnå sáddiduvvá aj Dássádus- ja nuppástimoahttsáj diehton
Nammadusá mærrádus sjaddá dagu riektás tjårggiduvvam duobbmo jus ij diggeriektáj buvteduvá åvddål 3 máno ájggemiere.
Nágin ássje ierit biejaduvvi jali hilgoduvvi ja danen e nammadusá tjåhkanimen giehtadaláduvá. Lågå ienebut dan birra dáppe.
Julevsámegiellaj 
Norsk bokmål