Vájvve l gåjt vájku dal gånnå dáhpáduvvá
Norges institusjon for menneskerettigheter li åtsådam gånnå l dábálamos nálsoduvvat. Nehta ja sosiála medijáj maŋŋela, la almulasjvuohta dábálamos sadje gånnå nálsoduvvá. Almulasjvuohta l duola dagu bussan, rámbuvdan jali gahttunin. Dábálamos sadje dan maŋŋela vas li priváhta birrasa, dat merkaj rádnaj ja oahppásij siegen.
Ållu dábálasj la suhttat, soarjjit jali hæssot. Dát álu dáhpáduvvá aj dalloj gå nágin ietjes nálsoduvvá jali sáme åbbålattjat. Ulmusj ij galga aktu rahtjat vásádusájn. Lisj dávk vuogas soabmásijn giehttot, ja viehkev ánodit váj nálsodibme hæjttá.
Oajvvadusá majt máhtá dahkat
Tjoahkki diedojt
Tjállela mij dáhpáduváj, nav jåhtelit gå vejulasj. Jus dujna li gåvå, e-påsta, SMS:a jali vihtana gudi dav máhtti duodastit, de lisj dávk vuogas dáv diedov tjoahkkit.
Árvustalá galga gus vásstedit
Sámenálsodibmáj máhttá liehket låssåt vásstedit, ja ij la navti jut HÆHTTU vásstedit. Ale val dagá juojddá mij dunji jali iehtjádijda l várálasj. Dála li nágin oajvvadusá, jus sidá vásstedit:
- Diededa sámenálsodibme ij dåhkkiduvá.
- Ale vássteda persåvnnåládamijn, nálsodimijn jali nihtodimij. Liege ássjálasj ja vuoseda fáktájda.
- Boarkki ságastallamav jus duv mielas nálsodibme joarkká jali dille værrán.
Si i fra til noen med ansvar
Jus sámenálsodime birra diededa de gássjelisvuodav duodaj váldá. Jus diededa de máhtá oadtjot viehkev nálsodimev ganugahtátjit ja sæmmi båttå iehtjádijt diedulattjan dahkat gássjelisvuoda birra.
Gesi máhtá diededit la dan duogen gåggu la sámenálsodimev vásedam. Dav i dárbaha aktu dahkat, válde fárruj soabmásav gesi luohteda.
Buojkulvisá gejda máhtá diededit
- Lij gus valástallamsaljon? Lågå ienebut gåktu diededa rasismav ja nuppástimev valástallamin.
- Lij gus luojvoj organisasjåvnån jali dan muodugin gånnå oassálastá? Diededa jådediddjijda.
- lij gus kafiejan, restauráŋŋan jali rámbuvdan? Diededa nágin barggáj jali jådediddjáj
Guládalá Dássádus- ja nuppástimoahttsijn
Dássádus- ja nuppástimoahttse fállá nåvkå rádijt ja bagádusájt. Sij máhtti dunji gulldalit, diededit makkir rievtesvuoda dujna li, ja oajvvadit majt dálla galga dahkat. Dáppe besa sijájn guládallat.
Ságasta náginijn gesi luohteda
Ájnas la ahte i ietja vájves dåbdojt aktu guotte, ja lisj dávk vuogas ságastit náginijn gesi luohteda. Sån máhttá liehket duola dagu soames familjan, ráddna, soames bargon jali skåvlån. Gávnnuji aj moadda dievnastusá ma rádudalli ja bagádalli. Lågå ienebut duon dán fálaldagá birra dáppe
Jáhká gus dát nálsodibme stráffalágav mæddá? Guládalá politijjajn
Jus jáhká nálsodibme l stráffudahtte, de bierri dav politijjajda diededit. Dåhkki aj politijjajda tsuojggistit jus li stráffudahtte vidjura. Lågå ienebut mij diededibme l, ja sieradus diededime ja tsuojggidime gaskan.